Επιλόχεια κατάθλιψη

Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι μια ιδαίτερη μορφή κατάθλιψης υπό την έννοια ότι εμφανίζεται σε νέες μαμάδες που μόλις έχουν γεννήσει. Οι έντονες ορμονικές αλλαγές, λοιπόν, που συνβαίνουν κατά την εγκυμοσύνη και η "απότομη" αλλαγή της γέννας δημιουργούν το κατάλληλο έδαφος για την επιλόχεια κατάθλιψη στις γυναίκες. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δύο ορμόνες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο: η προγεστερόνη και τα οιστρογόνα. 24 ώρες μετά το τοκετό τα επίπεδα των ορμονών πέφτουν και φτάνουν στο επίπεδο που βρίσκονταν πρίν την εγκυμοσύνη. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτή η απότομη αλλαγή ευθύνεται σε κάποιο ποσοστό για την επιλόχεια κατάθλιψη. 

     Παρόλα αυτά, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν και σχετίζονται με την κατάθλιψη της μητέρας: η ύπαρξη ιστορικού κατάθλιψης ή άλλων συναισθηματικών διαταραχών στην οικογένεια, η ύπαρξη προηγούμενης επιλόχειας κατάθλιψης στη μητέρα (κατά 50% εμφανίζεται και σε επόμηνη εγκυμοσύνη), η χρήση ουσιών κατά την εγκυμοσύνη και αρκετοί περιβαλλοντικοί παράγοντες: 

• Μείωση του ύπνου κατά την πρώτη περίοδο ζωής του μωρού
• Μείωση του χρόνου έξω από το σπίτι που βιώνεται ως "εγκλωβισμός"
• Φόβος απώλειας της προσωπικής ταυτότητας της μητέρας, ποιά είναι τώρα και ποιά ήταν πρίν το νέο μωρό;
• Φόβος ότι δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στο νέο ρόλο ώς μαμά, ότι δεν θα μπορέσει να είναι καλή μαμά ή ότι δεν θα είναι πια ίδια η σχέση με τον σύζυγο της.

     Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να διαρκέσει και να ταλαιπωρήσει τη μητέρα αλλά και το μωρό και το σύντροφο για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα (μέχρι και 1 έτος). Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το βρέφος από 3 μηνών είναι ικανό να κατανοήσει τη συναισθηματική κατάσταση της μητέρας του και να ανταποκρίνεται αναλόγως, μας οδηγεί στο να προτείνουμε ψυχοθεραπεία μαζί με ψυχιατρική υποστήριξη. Αναλόγως τη βαρύτητα των συμπτωμάτων φυσικά.

    Εάν η κατάθλιψη είναι βαριάς μορφής και επηρεάζει σε μεγάλο ποσοστό την επιβίωση του βρέφους (λόγου χάρη η μητέρα δεν θέλει να θηλάσει), τότε είναι καλύτερο να υπάρξει ψυχιατρική υποστήριξη και με την κατάλληλη φαρμακοθεραπεία η νέα μητέρα θα μπορέσει να ανταποκριθεί στο νέο της ρόλο. Υπάρχουν φάρμακα που δεν απαιτούν την διακοπή του θηλασμού αλλά και κάποια που την απαιτούν, ωστόσο είναι προτιμότερο ένα βρέφος να μεγαλώσει με έτοιμο γάλα, παρά με το μητρικό του αλλά με μια καταθλιπτική μητρική παρουσία, που φυσικά θα επιδράσει ανάλογα στην ψυχική δομή του παιδιού. 

     Η επιλόχεια κατάθλιψη δεν πρέπει να περνά αψήφιστά από την οικογένεια της νέας μητέρας. Ο συναγερμός πρέπει να τεθεί άμεσα καθώς δεν λείπουν περιστατικά αυτοκτονιών και εδώ. Ωστόσο, με την κατάλληλη υποστήριξη και με ανοιχτό μυαλό η μητέρα μπορεί να ξαναβρεί τον "χαμένο της εαυτό" και να βιώσει με χαρά την μητρότητα. Εάν γνωρίζετε κάποιο άτομο που υποψιάζεστε ότι πάσχει από επιλόχεια κατάθλιψη, μιλήστε του και βοηθήστε το να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια. Η άποψη ότι η μητέρα "χαιδέυεται" ή "δυσκολεύεται να προσαρμοστεί" μπορεί να κρύβει μια τέτοιου είδους διαταραχή και αυτό να έχει επιπτώσεις και στη μαμά αλλά και στη νέα ζωούλα που έφερε στον κόσμο.