Πώς να δουλέψω τον επικριτικό μου εαυτό;

Όλοι έχουμε βιώσει κριτική στη ζωή μας και οι περισσότεροι έχουμε πληγωθεί από επικρίσεις και αποδοκιμαστικά σχόλια των αγαπημένων μας προσώπων.

Όταν ένα παιδί εξαρτάται από τους αγαπημένους του γονείς για να μάθει ποιος είναι και πού στέκεται στον κόσμο, είναι ανθρώπινο αλλά και πολύ πιθανό να αποκτήσει μια πληγωμένη εικόνα εαυτού. Ο εσωτερικός κριτής σχηματίζεται από τέτοια βιώματα και υπάρχει ακόμη και σε περιπτώσεις οικογενειών που οι γονείς δεν ήταν κακοποιητικοί ή δυσλειτουργικοί.

Είναι αυτή η φωνούλα που θα πει: «Θα τα κάνεις μαντάρα!», «Δεν μπορείς να τα καταφέρεις», «Ποιος νομίζεις ότι είσαι;», «Είναι ανόητος αν νομίζεις ότι θα σε αγαπήσει», «Είσαι αποτυχία», «Δεν είσαι αρκετά καλός». Φωνές που μας διαβρώνουν την αυτοπεποίθηση και πολλές φορές περιορίζουν τις επιλογές μας και κατακεραυνώνουν το θάρρος μας απέναντι στις προκλήσεις της ζωής.

Ο εσωτερικός κριτής μπορεί να γίνει φίλος μας και να χαμηλώσει η ένταση της φωνής του, ωστόσο θέλει θάρρος και υπομονή. Ποιο είναι το πρώτο και βασικό βήμα προς αυτή την εσωτερική συμφιλίωση; Να τον κοιτάξετε κατάματα και να του μιλήσετε. Απευθυνθείτε σε αυτόν και μιλήστε μαζί του σαν να κάνετε έναν διάλογο με κάποιον άλλο άνθρωπο! Δώστε του χώρο να ακουστεί αναγνωρίζοντας ότι το κάνει για να σας προστατέψει αλλά εξηγήστε του ότι έτσι δεν σας βοηθά να προοδεύσετε και να πάρετε το ρίσκο που πολλές φορές χρειάζεται στη ζωή μας.

Πείτε κάτι όπως: «Καταλαβαίνω ότι θέλεις να με προστατέψεις αλλά θα το κάνω διαφορετικά αυτή τη φορά. Λέω να βγω από τη ζώνη ασφαλείας μου και να κυνηγήσω τα όνειρά μου. Χρειάζεται να ρισκάρω για να πετύχω κάτι. Μην ανησυχείς, όλα θα πάνε καλά».

Υπάρχουν επιπλέον τρόποι για να ανακουφίσετε το άγχος σας όταν ο εσωτερικός κριτής είναι επίμονος. Εάν για παράδειγμα έχετε μια σημαντική συνάντηση για δουλειά και η εσωτερική φωνή του κριτή σας λέει «Χάλια θα τα πας, μην χαίρεσαι!» ή «Δεν ξέρεις τι κάνεις, θα φανεί ότι είσαι ελλιπής», τί μπορούμε να κάνουμε; Φανταζόμαστε τη ταμπέλα του ΣΤΟΠ ή γράφουμε τη σκέψη αυτή σε ένα χαρτάκι και το τσαλακώνουμε.

Μετά προσπαθούμε να μιλάμε ήρεμα με αυτό το κομμάτι του εαυτού μας, που πράγματι θέλει να μας προστατέψει με τον δικό του δυσλειτουργικό πλέον τρόπο, καθώς τώρα δεν είμαστε παιδιά και έχουμε μια σχετική δύναμη.

Παιδί και σύγκρουση- Δείτε το νέο μου βίντεο στο κανάλι μου PSYCH-WORDS.

Ξεκινάει ένα νέο εγχείρημα με πολύ διάθεση και θέληση να σας βοηθήσω όσο περισσότερο μπορώ και μου δίνεται η δυνατότητα. Δουλεύοντας πολλά χρόνια με οικογένειες και μικρά παιδιά αλλά και παιδιά στην εφηβεία, παρατηρώ ότι ο γονέας έχει πολλά περιθώρια εξέλιξης στο θέμα της σύγκρουσης και πώς επιλύεται αυτή. Δεν είναι κάτι που ΔΕΝ μαθαίνεται. Όλοι μπορούμε το ίδιο με όλους τους υπόλοιπους. 

Ας δούμε λοιπόν σήμερα απλούς τρόπους διαχείρισης μιας σύγκρουσης με το παιδί μας. 

Το παιδί σας αργεί να κοιμηθεί και δεν ξυπνάει για το σχολείο; Διαβάστε τι μας συμβουλεύει η εκπαιδευτικός Λάλου Σπυριδούλα Μαρία!

   Είναι φανερό πώς οι «διακοπές διαρκείας» που έκαναν τα παιδιά τα έβγαλαν εκτός προγράμματος και δυσκολεύονται ακόμη και τώρα που έχει αρχίσει το σχολείο να συνηθίσουν στους νέους ρυθμούς. Το πρωινό ξύπνημα γίνεται όλο και πιο δύσκολο για πολλά παιδιά αφού δεν κοιμούνται νωρίς το βράδυ.

   Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι μαθητές του δημοτικού καλό θα ήταν να κοιμούνται τουλάχιστον στις 9.00 το βράδυ προκειμένου ο εγκέφαλος αλλά και το σώμα να είναι ξεκούραστα για την επόμενη ημέρα. Εάν δηλαδή σηκώνονται στις 7.00 π.μ. για το σχολείο, θα πρέπει να έχουν κοιμηθεί στις 9.30μ.μ. .

   Το πρόβλημα για τους περισσότερους γονείς είναι: πώς να πείσουν τα παιδιά να κοιμούνται νωρίς το βράδυ, χωρίς γκρίνια, φωνές και απειλές. Πώς θα τα καταφέρετε;

·         Συζητείστε μαζί τους

Ορίζετε τα όρια στο σπίτι. Εξηγήστε τους την σπουδαιότητα του ύπνου και της ξεκούρασης για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της επόμενης ημέρας. Μην επιτρέψετε να θέσουν εκείνα τα όρια και να γνωρίζουν ότι θα υποχωρήσετε. Με ήπια φωνή, επανάληψη και ηρεμία θα το πετύχετε.

·         Δώστε τους την επιλογή

Υπάρχει πρόγραμμα ύπνου. Δώστε τους χρόνο να προετοιμαστούν για ύπνο (ντουζ, δόντια, ρούχα για την επόμενη ημέρα, προετοιμασία τσάντας κλπ). Όμως π.χ. 9.15 μ.μ. θα σβήσουν τα φώτα του δωματίου. Στην αρχή θα είναι δύσκολο και θα υπάρχουν αντιδράσεις, αλλά αν δουν ότι δεν έχουν άλλη εναλλακτική θα συνηθίσουν το νέο πρόγραμμα ύπνου.

·         Περιορίστε την τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια

Το φως που εκπέμπουν οι ηλεκτρονικές αυτές συσκευές συνήθως προκαλούν υπερδιέγερση. Για αυτό είναι προτιμότερο να αποφεύγουν τα παιδιά την χρήση κάθε είδους τέτοιας συσκευής για τουλάχιστον μισή ώρα πριν πάνε για ύπνο. Μια καλή συμβουλή θα ήταν να χρησιμοποιήσετε απαλή μουσική, η οποία βοηθάει στην χαλάρωση του εγκεφάλου. Προτιμήστε μελωδίες και όχι τραγούδια με στίχους.

·         Καλή διατροφή

Η διατροφή γενικότερα είναι πολύ σημαντική για τον τρόπο που «τα βγάζουμε πέρα» κάθε μέρα. Σχετικά λοιπόν όμως με το βραδινό, πρέπει να είναι ελαφρύ, να μη περιέχει μπαχαρικά, ούτε ζάχαρη και πολύ αλάτι. Αυτά προκαλούν καούρες, υπερδιέγερση και φούσκωμα στο στομάχι που καθυστερούν τον ύπνο.

·         Απογευματινός ύπνος

Όσο κουρασμένο και αν είναι το παιδί μη το αφήνετε να κοιμάται το απόγευμα. Αυτό θα προκαλέσει ανατροπή στο πρόγραμμα του. Το διάβασμα θα μετατεθεί για αργότερα και ο βραδινός ύπνος θα καθυστερήσει. 

   Είναι φανερό πώς όλο αυτό έχει επιπτώσεις και στην απόδοση του παιδιού στο σχολείο αλλά και στις δραστηριότητες του. Ο μη ποιοτικός και ολοκληρωμένος ύπνος, προκαλεί στο παιδί μία διαρκή κούραση, δυσκολεύεται να παραμείνει συγκεντρωμένο κατά την διάρκεια του μαθήματος, αφαιρείται και νυστάζει διαρκώς. Επίσης, τα επίπεδα ενέργειας είναι χαμηλά και το παιδί δεν μπορεί να ανταπεξέλθει αφού συχνά υπάρχει γκρίνια και ένταση.

  Ίσως στην αρχή δυσκολευτείτε να μπείτε σε ένα πρόγραμμα καθώς ήταν μεγάλο το χρονικό διάστημα που τα παιδιά δεν κοιμόντουσαν ή ξυπνούσαν πολύ νωρίς. Ωστόσο με επιμονή, υπομονή, ηρεμία και όρια θα τα καταφέρετε και θα δείτε μεγάλη διαφορά στην καθημερινότητα αλλά και τη σχολική ζωή του παιδιού σας.

Επιμέλεια: Λάλου Σπυριδούλα Μαρία

Εκπαιδευτικός

Το Teacher's Blog μας επισκέφτηκε....ΠΕΝΘΟΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ.

Πένθος: η απώλεια του σημαντικού άλλου στην παιδική ηλικία

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι το πένθος και το βάζω στα πλαίσια του προβλήματος σε σχέση με την παιδική ηλικία, διότι είναι κάτι δύσκολο να ανακοινωθεί και ύστερα να αντιμετωπιστεί. Η απώλεια είναι από μόνη της μια στρεσσογόνα κατάσταση που μπορεί να βιώσει ένα άτομο κατά τη διάρκεια τις ζωής του, και η οποία έπειτα απαιτεί σημαντικότατη ψυχολογική προσαρμογή (BuckleyT., McKinleyS., ToflerG. & BartropR. 2010).

Τα παιδιά πενθούν για την απώλεια ενός γονιού, παρ’ όλα αυτά η απώλεια ενός οποιουδήποτε προσώπου που αγαπούν (π.χ. αδέρφια, οικογενειακό πρόσωπο, δάσκαλο, φίλο) ή ακόμη και αντικειμένου (π.χ. το αρκουδάκι που κοιμούνται αγκαλιά κάθε βράδυ) και στο οποίο είναι προσκολλημένα είναι ένα πένθος. Ας μην ξεχνάμε πως και τα παιδιά όταν πενθούν έχουν τις ίδιες ανάγκες με τους ενήλικες. Σαφώς και πρέπει να αντιμετωπίζονται με παραπάνω ευαισθησία, αλλά όχι να βάζουμε «κάτω από το χαλάκι» το θέμα για να μην στεναχωρήσουμε το παιδί. Είναι ήδη στεναχωρημένο και έχει ανάγκη από στήριξη και ξέσπασμα όπως και εσείς. Πολλοί γονείς, επιλέγουν είτε να περιορίσουν τις συζητήσεις σχετικά με τον θάνατο είτε να αγνοήσουν την ανάγκη των παιδιών να μιλήσουν, να ρωτήσουν και να κατανοήσουν την απώλεια (DowdenS. 1995. ΗoladayB. 1995. HeneyS.P. 1991. SchonfeldD.J. 1993).

Πώς ορίζεται όμως το πένθος;  

Τo πένθος (grieving) ορίζεται ως η αντίδραση στην απώλεια, στην αιτία θανάτου (Μίττλετον Χ., 2009). Ονομάζεται το συναίσθημα δηλαδή λύπης και θλίψης που νοιώθει κάποιος όταν του συμβεί κάποια μεγάλη συμφορά, συνήθως όταν χάσει κάποιο αγαπημένο του πρόσωπο. Είναι ο τρόπος που αντιδρούμε στο θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου. Πρόκειται για μια επίπονη συναισθηματική διαδικασία, στην οποία μπαίνουμε ύστερα από μια σημαντική απώλεια. Όταν καλούμαστε, δηλαδή, να αποχωριστούμε από εκείνον που πέθανε και να προσαρμοστούμε σε έναν κόσμο από τον οποίο εκείνος θα λείπει (Aboutyouth.gr, 2008).

Πότε το παιδί κατακτά την έννοια του πένθους;

Σύμφωνα με τον Piaget (1926), το παιδί για να αφομοιώσει πλήρως την έννοια του θανάτου πρέπει να φτάσει στην ηλικία των επτά-οκτώ ετών.

Ως την ηλικία των τριών ετών η μόνη ανησυχία του παιδιού είναι ο αποχωρισμός. Δεν είναι ο θάνατος ο ίδιος αλλά μάλλον η διάλυση της σχέσης η οποία επηρεάζει το νήπιο.

 Ως την ηλικία των πέντε ετών το παιδί συνδέει τη όψη με την κίνηση. Ως συνέπεια ότι υπάρχει γύρω του και κινείται είναι ζωντανό. 

Μέχρι την ηλικία των επτά ετών, τα παιδιά δύσκολα κατανοούν την μηαναστρεψιμότητα του θανάτου, κάτι το οποίο τα οδηγεί να προβαίνουν σε συνεχείς ερωτήσεις σχετικά με την επιστροφή ή την απουσία του προσώπου

Μέχρι την ηλικία των εννέα ετών τώρα, τα παιδιά έχουν κατακτήσει δύο έννοιες, οι οποίες είναι η κατανόηση του αναπόφευκτου του θανάτου αλλά και της οριστικότητας του. Παρόλα αυτά συνεχίζουν να εύχονται για την επιστροφή του χαμένου προσώπου. Στην ηλικία των 11, αρχίζουν τα παιδιά να καταλαβαίνουν σιγά-σιγά την αιτιότητα του θανάτου, ότι δηλαδή ο θάνατος, ισοδυναμεί με πλήρη παύση όλων των σωματικών λειτουργιών (DowdneyL. 2005).

Τα παιδιά δηλαδή έχουν την ανάγκη να ξεσπάσουν, να συζητήσουν, να ρωτήσουν «τι έγινε;», «που πήγε;», «πότε θα γυρίσει;». Είναι ερωτήματα δύσκολα για μικρούς και μεγάλους αλλά πρέπει να απαντηθούν για να γίνει το επόμενο βήμα. 

Τέλος θα αναφερθούμε στα στάδια του πένθους, βέβαια δεν είναι και ο κανόνας ! Τα στάδια αυτά σύμφωνα με την Ross(1997) είναι τα εξής: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και τέλος αποδοχή. Δεν περνάνε όλοι επιτυχώς από όλα τα στάδια. Μάλιστα, μερικοί δεν φτάνουν ποτέ έως την αποδοχή, και μένουν σε προηγούμενα στάδια (κυρίως αυτό της κατάθλιψης και της άρνησης (Ross Ε. Κ., 1997). 

Αναλυτικότερα:

-Άρνηση (Denial): Πρόκειται για την πρώτη αντίδραση μετά το άκουσμα των τραγικών ειδήσεων του χαμού του δικού μας ανθρώπου.

-Θυμός (Aggresion): Μετά την πρώτη αντίδραση, ο πόνος του θανάτου μετατρέπεται σε θυμό και επιθετικότητα. Μικροί και μεγάλοι σε αυτό το στάδιο αναζητούν και επιρρίπτουν ευθύνες, πολλές φορές κατηγορούν και τον ίδιο τους τον εαυτό.

-Διαπραγμάτευση (Bergaining): Το τρίτο στάδιο της θεωρίας της Ross (1997),είναι ένα μεταβατικό στάδιο μεταξύ του πρώτου σοκ και της αποδοχής του θανάτου. Κάποιος που διαπραγματεύεται την μη αντιστρεψιμότητα του θανάτου για πρώτη φορά αρχίζει να συνειδητοποιεί πως δεν υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει για να αλλάξει αυτή την κατάσταση.

-Κατάθλιψη (Depression): Η φάση της κατάθλιψης μπορεί να διαρκέσει από λίγες ώρες/ημέρες, έως και μερικούς μήνες. Πρόκειται για μια ψυχοφθόρα διαδικασία η οποία όμως είναι ιδιαίτερα σημαντική στη βίωση του πένθους.

-Αποδοχή (Acceptance): Αποδοχή του θανάτου. Η αποδοχή του ότι κάποιος έχει φύγει από την ζωή, δεν σημαίνει ότι αυτόματα διαγράφεται κάθε συναίσθημα για τον θάνατό του. (Αγοραστός Δ. 2010).

Συμπεραίνουμε λοιπόν, πως το πένθος ή αλλιώς η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, είναι μια κατάσταση που μπορεί να βιώσουμε όλοι, μικροί μεγάλοι. Αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να στηρίξουμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα σε αυτή την δύσκολη κατάσταση που περνούν, να είμαστε δίπλα τους ουσιαστικά. 

Σχετικά με τους μικρούς μας φίλους να τους αφήσουμε να περάσουν μέσα από τα στάδια του πένθους, δεν τους προστατεύουμε αν τους κρύβουμε την αλήθεια ή τους λέμε πράγματα μη αληθή. Δεν κάνουμε την κατάσταση καλύτερη με αυτόν τον τρόπο. 

Δυστυχώς έτσι είναι η ζωή και πρέπει να συνεχίζουμε να παλεύουμε και να προσπαθούμε, ο ένας έχει τον άλλον……και έτσι προχωρούμε……… 

Επιμέλεια: Λάλου Σπυριδούλα Μαρία

Εκπαιδευτικός

Βιβλιογραφία:

-Aboutyouth.gr, 2008

-BuckleyT., McKinleyS., ToflerG. & BartropR. 2010

-DowdenS. 1995. ΗoladayB. 1995. HeneyS.P. 1991. SchonfeldD.J. 1993

- Ross Ε. Κ., 1997

- Αγοραστός Δ. 2010

-Μίττλετον Χ., 2009

Διαδικτυακή Σχολή γονέων Ξανά εδώ!!

Διαδικτυακή Σχολή Γονέων Ξανά στο Ψυχής Λόγος!!!

Η διαδικτυακή μας σχολή ξεκινά στις 5.08.2020 και σας περιμένω!

Ο δεύτερος γύρος ξεκινά με άρθρα, σημειώσεις, βιβλιοπροτάσεις 1 φορά την εβδομάδα αναφορικά με πολλά θέματα γονέων και διαπαιδαγώγησης και 2 συναντήσεις skype για να γνωριστούμε και να μιλήσουμε κατ᾽ ιδίαν. 

Κόστος συμμετοχής 60 ευρώ. 

Για περισσότερες πληροφορίες στείλτε μήνυμα στο chrysapapakirgiaki@yahoo.gr. 

Σας περιμένω!

Παπακυργιάκη Χρύσα 

Το παιδικό τραύμα..το Teacher's blog μας επισκέφτηκε!

     Σύμφωνα με τους ειδικούς ψυχικής υγείας κάποιες ενέργειες μας μπορούν να βλάψουν το σώμα αλλά και την ψυχή ενός βρέφους. Το ψυχικό τραύμα μπορεί να δημιουργηθεί είτε από ένα μεμονωμένο γεγονός (π.χ. θάνατος, διαζύγιο), είτε από μια σειρά γεγονότων ή ακόμη και από χρόνιες καταστάσεις (π.χ. χρόνια σεξουαλική κακοποίηση) που βιώνονται από μέρους του παιδιού. Το παιδί αισθάνεται ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το γεγονός και καταβάλλεται από μία αίσθηση έλλειψης ελέγχουν η οποία σωματοποιείται.

   Τα παιδιά που βιώνουν μία τραυματική εμπειρία σε βρεφική ηλικία, είναι δύσκολο να την εκφράσουν καθώς δεν έχουν αναπτύξει τον προφορικό λόγο. Έτσι το τραύμα περνάει στο ασυνείδητο. Αποθηκεύεται στη μνήμη, στην αμυγδαλή του εγκεφάλου, και μπορεί να επανέλθει στο συνειδητό ως ανάμνηση όταν το παιδί έρθει σε επαφή με κάποιο σχετικό με το τραύμα ερέθισμα (π.χ. ένας ήχος). 

   Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στους δύο τύπους τραυμάτων. Το μεμονωμένο τραύμα, όπου αφορά ένα γεγονός όπως μία επίθεση, μια σεξουαλική ή σωματική κακοποίηση, ένα ατύχημα, μία φυσική καταστροφή, έναν θάνατο κ.α. και το επαναλαμβανόμενο τραύμα, όπου μπορεί να είναι μια χρόνια κακοποίηση ή μια κατάσταση που έχει μεγάλη χρονική διάρκεια. 

   Η αντίδραση σε τέτοιες καταστάσεις ποικίλει ανάλογα με το παιδί. Έτσι μία αντίδραση είναι η αποσύνδεση ή η άρνηση του τραυματικού γεγονότος, το παιδί προσπαθεί να αποφύγει το γεγονός, προσπαθεί να μην το σκέφτεται, κλείνεται στον εαυτό του και αποφεύγει τα συναισθήματά του. Ή το μετατραυματικό στρες. Τα παιδιά που βιώνουν έντονο στρες κατά τη διάρκεια ενός αρνητικού γεγονότος μπορεί να εμφανίσουν αργότερα συμπτώματα μετατραυματικού στρες. Αυτό το στρες εμφανίζεται ξανά και ξανά είτε με τη μορφή αναμνήσεων είτε με την μορφή εφιάλτη που κάνει το παιδί να βιώνει ξανά το τραυματικό γεγονός. 

   Σημάδια μετατραυματικού στρες στα παιδιά:

1. ·         Δυσκολίες στον ύπνο για αρκετές ημέρες.
2. ·         Εφιάλτες που σχετίζονται με το τραύμα.
3. ·      Άγχος αποχωρισμού, απροθυμία επιστροφής στο σχολείο και μαθησιακές δυσκολίες.
4. ·        Φοβίες για διάφορα θέματα (π.χ. στο σχολείο, σε κάποιο ογκώδη άνθρωπο, σκηνές από την τηλεόραση, χρώματα).
5. ·         Αμφιβολίες για τον εαυτό του, χαμηλή αυτοεκτίμηση, επιθυμία απόσυρσης.

   Η δική μας πρόταση για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας κατάστασης είναι το παιχνίδι. Το παιχνίδι είναι η φύση του παιδιού (και του ανθρώπου γενικότερα), το βοηθάει να εκφραστεί ελεύθερα, χωρίς τύψεις, ενοχές και αμφιβολίες. Η Παιγνιοθεραπεία λοιπόν ενδείκνυται και στην αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων. Το παιχνίδι είναι μία ασυνείδητη προσπάθεια να επεξεργαστούν, να ξεπεράσουν και να αναπτύξουν μια αίσθηση ελέγχου στη ζωή τους. Ασυνείδητα προσπαθεί μέσω της θεραπείας να ξεπεράσει το τραύμα του.

   Στόχος της Παιγνιοθεραπείας σχετικά με το τραύμα είναι να βοηθήσει το παιδί να δουλέψει το τραύμα του, για να αισθανθεί ότι και πάλι ορίζει τη ζωή του και έχει έλεγχο του εαυτού και των συναισθημάτων του. Μέσω της ασφάλειας που παρέχει ο θεραπευτής στο παιδί σταδιακά επανέρχεται ο έλεγχος και το παιδί ξαναβρίσκει τη δύναμη και τη χαρά του.

Επιμέλεια:

Λάλου Σπυριδούλα Μαρία,

Εκπαιδευτικός

Follow & Like:Teacher's Blog

Πηγή: 

«Παιγνιοθεραπεία, Ψυχοθεραπευτική παρέμβαση για παιδιά και εφήβους», Τατιάνα Ρομπερτσον, Β’ έκδοση, Το «Έρμα».

Η αυτοσυμπόνια βασική για μια καλύτερη ψυχική υγεία

          

     Η αυτοσυμπόνια είναι μια έννοια που αναπτύχθηκε τα τελευταία 

χρόνια κυρίως βασισμένη στην φιλοσοφία της ανατολής. Ο Βουδισμός για παράδειγμα εισάγει αυτή την έννοια στους πιστούς του, θεωρώντας ότι 

τα λάθη είναι κάτι παναθρώπινο και μπορεί να αποτελέσει ένα μάθημα. Η κύρια ερευνήτρια της Αυτοσυμπόνιας η Neff υποστηρίζει πως η αυτο-συμπόνια συνεπάγεται να βλέπει κανείς 

την εμπειρία του ατόμου υπό το φως της κοινής ανθρώπινης εμπειρίας, αναγνωρίζοντας ότι ο πόνος, τα ελαττώματα και οι ανεπάρκειες από

τελούν μέρος της ανθρώπινης φύσης και ότι όλοι οι άνθρωποι αξίζουν 

συμπόνια. 

     Η λιγότερη κριτική προς τον εαυτό επιτρέπει επίσης λιγότερη κριτική προς τους άλλους, καθώς δεν απαιτούνται συγκρίσεις μεταξύ του 

εαυτού και άλλων για την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης (Neff, 2003). Η συμπόνια δεν επεκτείνεται στον εαυτό επειδή κάποιος είναι ανώτερος ή περισσότερο άξιος από τους άλλους αλλά γίνεται ακριβώς επειδή το άτομο

 αναγνωρίζει τη σύνδεσή του και την ισότητά του με τους άλλους (Brown, 1999).

 Έτσι η συμπόνοια προς τον εαυτό είναι παρόμοια με την συγχώρεση προς τον εαυτό. 

Ο Enright αναφέρει εύστοχα ότι «…όταν συγχωρούμε, καλοσορίζουμε τον 

Άλλο στην ανθρώπινη κοινότητα, βλέπουμε ο ένας τον άλλο ως ίσους και άξιους σεβασμού» (Enright, Freedman & Rique, 1998,  σ. 49). Ομοίως, το να έχεις αυτο-συμπόνια συνεπάγεται να συγχωρείς τις αδυναμίες κάποιου 

και να τον σέβεσαι ως ένα πλήρως ανθρώπινο - και επομένως περιορισμένο και ατελές - ον.

     Η αυτοσυμπόνια είναι κάτι τελείως διαφορετικό, και αν θέλετε, 

στον αντίποδα της αυτοκριτικής καθώς εμπεριέχει μια κατανόηση και 

μια αποδοχή των λαθών μας και των ῾σκοτεινών῾ πλευρών μας. Εάν μιλώντας με τους φίλους σας και την οικογένειά σας είστε αποδεκτικός και γεμάτος ενσυναίσθηση ενώ έχετε χαμηλή ανοχή στα δικά σας ψεγάδια και λάθη, αυτό είναι κάτι που θα επιβαρύνει την ψυχολογιά σας και μπορεί να σας φορτώσει ενοχές, θυμό με τον εαυτό σας, θλίψη και πολλά άλλα…

Πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε την αυτοσυμπόνια; Με μικρές πράξεις 

αγάπης και αποδοχής προς τον εαυτό μας. Πείτε στα τυχόν λάθη σας ῾Δεν πειράζει, είναι ανθρώπινο. Αύριο θα το κάνω καλύτερα῾. Αγκαλιάστε τον εαυτό σας και φανταστείτε ότι χαϊδέυετε και προστατεύετε το 

εσωτερικό σας παιδί. Πολλοί ενήλικες που ως παιδιά είχαν επικριτικούς γονείς, δεν ξέρουν πώς να παρέχουν αυτή τη συμπόνια στον εαυτό 

τους. 

Είναι αυστηροί και πολλές φορές θα τιμωρήσουν τον εαυτό τους. Αναρω

τηθείτε: γιατί το κάνω; Ποιόν φροντίζω με το να με τιμωρώ; Επειδή με κατέκριναν ως παιδί, σημαίνει ότι δεν είμαι άξιος αγάπης και παρηγοριάς; 

Τροφή για σκέψη…

ΠΗΓΕΣ: 

1.    Brown, B. (1999). Soul without shame: A guide to liberating yourself from the judge within. Boston: Shambala.


2.    Neff, K. (2003). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and identity, 2(2), 85-101.

3.    Enright, R. D., Freedman, S., & Rique, J. (1998). The psychology of interpersonal forgiveness. In R. D. Enright & J. North (Eds.), Exploring forgiveness, (pp. 46–62). Madison, WI: University of Wisconsin Press.


3 ΑΠΛΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΝΑ ΔΙAΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΘΥΜΟ ΤΟΥ

    Τα παιδιά είναι καθαρά συναισθηματικά όντα, ωστόσο όμως δεν έχουν την εξελικτική ωριμότητα να ελέγξουν και να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους. Αναλόγως την ηλικία, αυτές οι δεξιότητες χτίζονται και παράλληλα με τη δική σας βοήθεια θα δείτε ένα πολύ πιο ισορροπημένο παιδί. Όμως, οι γονείς πολλές φορές καταχρώνται την εξουσία τους και λόγω άγνοιας χρησιμοποιούν λανθασμένες τακτικές που όχι μόνο δεν βοηθούν αλλά χειροτερεύουν την κατάσταση. Γονείς ψυχραιμία…αυτό το άρθρο θα σας βοηθήσει να αλλάξετε τρόπο χειρισμού της κατάστασης και να δείτε τα πράγματα να βελτιώνονται. 

1.     Μην λέτε ἩΡΕΜΗΣΕ῾ με έντονο ύφος και αυστηρό τόνο: η φωνή σας πρέπει να είναι ήρεμη και χαμηλή. Το παιδί δεν μπορεί να ακούσει το περιεχόμενο των όσων του λέτε εάν η φωνή σας είναι αυστηρή και είστε θυμωμένος. Το μόνο που θα νιώσει εκείνη την ώρα θα είναι άγχος που έχετε θυμώσει μαζί του. 

2.     Μην φωνάζετε: η φωνή του παιδιού δεν θα σταματήσει με τη δική σας φωνή! Πολλοί γονείς δυστυχώς χάνουν την ψυχραιμία τους και φωνάζουν στο παιδί τους αλλά πιστέψτε με! Δεν πρόκειται να βγάλετε άκρη έτσι…απλώς θα χειροτερέψει η κατάσταση και δεν θα μπορείτε να επαναφέρετε την ισορροπία. Τα παιδιά θέλουν έναν ώριμο ενήλικα, ένα μέντορα που να μπορεί να διαχειριστεί τα ἁρνητικά῾ τους συναισθήματα. ΠΡΟΣΟΧΉ: να τα αποδεχτεί, να τα διαχειριστεί για λογαριασμό τους, ΟΧΙ να κρίνει πώς πρέπει να νιώθουν. 

3.     Αποδοχή και χρόνος: μια πολύ βοηθητική τακτική είναι να δίνετε χρόνο στο παιδί σας. Πείτε: ῾Θα σου δώσω λίγη ώρα να νιώσεις όπως θέλεις και μόλις ηρεμήσεις θα βρούμε μια λύση.῾ Πιάνει 100%! Όμως ΑΠΑΡΑΊΤΗΤΗ προϋπόθεση είναι να σεβαστείτε τον χρόνο αυτό και να μην είστε θυμωμένος με το παιδί.   Εξάλλου έχει το δικαίωμα να νιώθει ότι θέλει, σωστά;

Ως γονείς αυτό που πρέπει να δίνουμε στα παιδιά μας είναι η ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ αγάπη μας! Σε αγαπώ ακόμη κι αν….!Μην στερείτε την αγάπη, την αποδοχή και την αγκαλιά σας!!Πάντα θα το θυμούνται τα παιδιά σας αυτό!

                         Παπακυργιάκη Χρύσα

               Ψυχολόγος, Ειδική Παιδαγωγός

        Cognitive Behavioral Coach- Specialty Anxiety